X Festiwal Nauki w Warszawie
(15-24.09.2006)
Wydział Farmaceutyczny Akademii Medycznej
Spotkania klubowe farmaceutów
dyskusje panelowe
Wydział Farmaceutyczny AM
Audytorium im. prof. Koskowskiego
Banacha 1, Warszawa
Piątek 22 września, godz. 17:00
Jak hormony i antybiotyki zanieczyszczają środowisko
dr Grzegorz Nałęcz-Jawecki1
Zanieczyszczenie środowiska lekami stanowi nowy, coraz poważniejszy problem w krajach wysokorozwiniętych. Spożycie środków sprzedawanych bez recepty (OTC) wynosi w naszym kraju kilka tysięcy ton w przeliczeniu na substancje czynne. Współczesne leki charakteryzują się wysoką aktywnością biologiczną i najczęściej dobrą rozpuszczalnością w wodzie. Dodatkowo, w niewielkim stopniu są usuwane w procesach biologicznego oczyszczania ścieków i są trwałe w środowisku wodnym. Badania skutków obecności farmaceutyków w środowisku przyrodniczym rozpoczęły się dopiero w ostatniej dekadzie XX wieku. Na podstawie dotychczasowych prac można powiedzieć, iż leki w stężeniach obserwowanych w środowisku nie wykazują toksyczności ostrej, jednakże pojawiają się doniesienia o występowaniu efektów chronicznych. Jedną z grup "wysokiego ryzyka" są antybiotyki - ich obecność jest notowana w ściekach, wodach powierzchniowych, a nawet źródłach wody pitnej. Mikroorganizmy poddawane długotrwałej ekspozycji na niskie stężenia tych substancji nie giną, lecz ewoluują w kierunku szczepów coraz bardziej opornych. Drugą ważną grupą substancji zanieczyszczających środowisko są estrogeny. Zaobserwowano, że nie tylko kręgowce, ale i bezkręgowce posiadają receptory wrażliwe na "ludzkie" leki hormonalne. Nawet niewielkie poziomy stężeń w wodzie (rzędu ng/l) mogą spowodować zmiany wrażliwych ekosystemów.
Wydział Farmaceutyczny AM
Audytorium im. prof. Koskowskiego
Banacha 1, Warszawa
Piątek 22 września, godz. 18:30
Grypa - ptasi czy ludzki problem?
dr Bohdan J. Starościak2
Od pewnego czasu docierają do nas niepokojące wieści o nowych ogniskach ptasiej grypy, o środkach ostrożności, podejmowanych na dużą skalę, a także - i to wzbudza najwięcej obaw - o ofiarach śmiertelnych tej choroby wśród ludzi. Należy więc odpowiedzieć na pytanie, czy musimy obawiać się epidemii, a jeśli tak, jakie środki ostrożności przedsięwziąć w skali indywidualnej.
Nowe szczepy wirusów wywołujących grypę powstają najczęściej na mokradłach w środkowych Chinach w dzikim ptactwie, stamtąd rozprzestrzeniają się najpierw na świnie, potem na ludzi. Podobnie jest obecnie z wirusem H5N1, lecz na razie ów wirus tylko z trudem przenosi się z ptaków na inne zwierzęta i na ludzi. Dotychczas zanotowano zaledwie ok. 200 przypadków, lecz śmiertelność jest wysoka - wynosi ok. 50%. Zarażenie może nastąpić w wyniku bezpośredniego kontaktu z wydzielinami lub tkankami chorych lub niedawno padłych ptaków.
Jak się chronić? Wirus ginie w temperaturze 70oC, więc gotowanie lub pieczenie eliminuje niebezpieczeństwo. Po dotknięciu surowego drobiowego mięsa lub jaj trzeba umyć ręce detergentem. Zakupów nabiału należy dokonywać w sklepach, otrzymujących towar od sprawdzonych dostawców. Dostępne szczepienia chronią w niewielkim stopniu, ponieważ wciąż nie znamy zarazka, który w przyszłości może wywołać infekcję na większą skalę.
Epidemiolodzy ostrzegają, że istnieje zagrożenie wybuchem epidemii nowej, zjadliwej grypy, który może mieć miejsce za kilka miesięcy, ale także za kilka lat. Jednakże w chwili obecnej nie ma się czego obawiać, bo niebezpieczeństwo zarażenia się ptasią grypą jest, statystycznie biorąc, marginalne. Dziś o wiele więcej kłopotów nastręcza "zwykła" grypa i następujące po niej powikłania.
Afiliacje
1 Zakład Badania Środowiska, Wydział Farmaceutyczny, Akademia Medyczna w Warszawie, ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa, tel. 5720 740, kierownik: prof. dr hab. Józef Sawicki.
2 Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej, Wydział Farmaceutyczny, Akademia Medyczna w Warszawie, 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. 628 0822, kierownik: dr Bohdan J. Starościak.
Imprezy odbywają się przy ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa
na Wydziale Farmaceutycznym AM
(róg Żwirki i Wigury, dojazd autobusami nr 136, 436, 157, 175, 188, 512)
Koordynator imprez: dr Andrzej Zimniak